آسانسور کششی
در آسانسورهای کششی عامل حرکت اصطکاک بین سیستم بکسلها و شیار فلکه کشش می باشد که در اثر انتقال نیروی محرکه از الکترو موتور به فلکه کشش و نهایتا سیم بکسلها به کابین منتقل می شود.
آسانسورهای کششی بنابر نیاز و شرایط در دو سیستم طراحی می گردند:
- آسانسور گیربکس دار
- آسانسور بدون گیربکس - گیرلس
در این نوع از آسانسورها کاهش سرعت فلکه کشش توسط گیربکس حلزونی انجام می شود که دور بالای موتور را به دور پایین فلکه تبدیل می نماید. گیربکس های حلزونی دارای مزایای بسیاری هستند. سر و صدای پایین در حین کار، ابعاد کوچک (خصوصاً در گیربکس های عمودی) و کاهش ساده و آسان دور موتور از امتیازات گیربکش حلزونی است.
از سوی دیگر، این نوع گیربکس ها دارای بازدهی پایینی هستند. بازدهی گیربکس حلزونی با کاهش نسبت تبدیل افزایش یافته و با افزایش نسبت تبدیل کاهش می یابد به گونه ای که این بازدهی در بالاترین نسبت های تبدیل فنی به صفر نزدیک می شود. علی رغم افزایش بازدهی در نسبت های تبدیل پایین، به دلیل افزایش سرعت حلزون، اتلاف توان افزایش یافته و به صورت گرم شدن روغن گیربکس خود را نشان می دهد.
در آسانسورهای سریع تعداد استارت زیاد است که سبب افزایش حرارت گیربکس می گردد. در این حالت کاهش نسبت تبدیل برای افزایش سرعت خروجی گیربکس نیز سبب افزایش گیربکس می شود. این محدودیت گیربکس حلزونی تصادفی نیست در حقیقت، هر چه نسبت کاهش دور بیشتر شود، تماس شیارهای حلزون با دنده برنجی کاهش می یابد که این نیز به دلیل افزایش شیب تماس است. این اقدام سبب می شود زاویه بین جهت دندانه ها با شفت حلزون و جهت نیروی تولید کننده گشتاور افزایش یابد. به عبارت دیگر، گشتاور با کاهش نسبت تبدیل نیروی وارده بر روی دندانه های حلزون بایستی افزایش یابد.
محدودیت دیگر گیربکس در بالابرها بالا رفتن صدای گیربکس در هنگام افزایش سرعت خروجی است که توسط دنده حلزونی تولید می گردد. به دلایل ذکر شده، علی رغم مناسب بودن بالابرهای گیربکس دار برای سرعت های 2/5 -2 متر بر ثانیه، از این نوع بالابرها استفاده نمی شود در نتیجه، به نظر می رسد گیربکس حلزونی که برای سرعت های پایین کاملاً مناسب می باشد، راه حل منطقی ای برای سرعت های بالا نیست. انواع گوناگونی از گیربکس ها نیز که در صنعت کاربرد دارند برای این منظور پیشنهاد گردیده اند.
موتورهای گیرلس نسل جدیدتر موتورهای آسانسور هستند که در سرعتهای پایین قادر به ایجاد گشتاور بالایی بوده و نیاز به گیربکس جهت ایجاد گشتاور ندارند.
موتور های گیرلس از حرکت نرم و بی صدا برخوردار می باشند به نحوی که هنگام فعالیت کمترین لرزشی را احساس نخواهید کرد.
موتور های گیرلس به دلیل تکنولوژی بالا و نوع ساختاری که دارند فاقد نیاز به روغن کاری می باشند.
این موتورها به نسبت موتورهای گیربکس دار از بالاترین کارایی ممکن بر خوردار می باشند و مصرف برق را به حداقل می رسانند بطوریکه مصرف برق را حداقل تا 55 درصد کاهش می دهند و مانع از آسیب در شبکه برق سراسری و نوسان برق در ساختمان می گردند.